Αναπτυξιακός Νόμος

Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2019: Θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος Ν.4399/2016 αποτελεί το θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Βασικές Επιδιώξεις

Οι βασικές επιδιώξεις του νόμου σχετίζονται με:

  • Τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με έμφαση στην απασχόληση εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
  • Την προώθηση της ισόρροπης και βιώσιμης ανάπτυξης με έμφαση στην περιφερειακή σύγκλιση.
  • Την υποστήριξη περιοχών με μειωμένη αναπτυξιακή δυναμική και τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων.
  • Την επανεκβιομηχάνιση της χώρας.
  • Την αύξηση της εξωστρέφειας και της καινοτομικότητας των επιχειρήσεων.
  • Την υψηλή προστιθέμενη αξία.
  • Τη βελτίωση του τεχνολογικού επιπέδου και της ανταγωνιστικότητας.
  • Την εξοικονόμηση των φυσικών πόρων.
  • Την ανάπτυξη δικτύων, συνεργειών, συνεταιριστικών πρωτοβουλιών.
  • Τη στήριξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
  • Τη διαμόρφωση μιας νέας εξωστρεφούς εθνικής ταυτότητας (branding).
  • Την ενίσχυση της υγιούς και στοχευμένης επιχειρηματικότητας.
  • Την προσέλκυση Ξένων Άμεσων Επενδύσεων.
  • Την εξασφάλιση καλύτερης θέσης της χώρας στο Διεθνή Καταμερισμό Εργασίας.

Χαρακτήρας Κινήτρου

Οι ενισχύσεις έχουν χαρακτήρα κινήτρου, μόνο εφόσον ο δικαιούχος έχει υποβάλει γραπτή αίτηση υπαγωγής σε καθεστώς ενίσχυσης πριν από την έναρξη των εργασιών του επενδυτικού σχεδίου.

Περιεχόμενο Επενδυτικού Σχεδίου – Αρχική Επένδυση

  • Δημιουργία νέας μονάδας
  • Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας
  • Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας
  • Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας
  • Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού μονάδας που έχει κλείσει

Ελάχιστο Ύψος Επενδυτικών Σχεδίων

  • Μεγάλες επιχειρήσεις: 500.000€
  • Μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί και cluster: 250.000€
  • Μικρές επιχειρήσεις: 150.000€
  • Πολύ μικρές επιχειρήσεις: 100.000€
  • Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.): 50.000€

Συμμετοχή Φορέα στο Κόστος

Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να γίνει είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων, είτε με εξωτερική χρηματοδότηση, με την προϋπόθεση ότι το 25% του συνολικού επενδυτικού κόστους δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, δημόσια στήριξη ή παροχή.

Δικαιούχοι

Δικαιούχοι των ενισχύσεων των καθεστώτων του παρόντος είναι οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:

  • Ατομική επιχείρηση
  • Εμπορική εταιρεία
  • Συνεταιρισμός
  • Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ),
  • Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ)
  • Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου
  • Επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ
  • Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους (σύμφωνα με τους περιορισμούς του Άρθρου 6)

Υπαγόμενα Επενδυτικά Σχέδια

Επιλέξιμοι κλάδοι οικονομικής δραστηριότητας, είναι εκείνοι της μεταποίησης και μεγάλο μέρος των κλάδων παροχής διεθνώς εμπορεύσιμων υπηρεσιών και προϊόντων υπό την προϋπόθεση της συμβατότητάς τους με τον ΓΑΚ.

Δεν υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος νόμου:

  • Με βάση τις διατάξεις του ΓΑΚ οι τομείς: Χάλυβα, Συνθετικών ινών, Άνθρακα, Ναυπηγίας (θα ζητηθεί εξαίρεση), Μεταφορών και η συναφής υποδομή.
  • Με βάση τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ενδεικτικά: Εμπόριο, Επιστημονική έρευνα, Εστίαση, Εκπαίδευση, Κατασκευές.

Τομείς Τουρισμού & Ενέργειας

Τουρισμός:

  • Ίδρυση, επέκταση ή εκσυγχρονισμός ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονάδων και camping που ανήκουν/αναβαθμίζονται σε τουλάχιστον 3* ή σε 2* για εντός χαρακτηρισμένων παραδοσιακών ή διατηρητέων κτηρίων.
  • Σύνθετα τουριστικά καταλύματα (μόνο στο καθεστώς 8).
  • Εγκαταστάσεις Ειδικής Τουριστικής Υποδομής.
  • Εγκαταστάσεις αγροτουρισμού ή οινοτουρισμού από cluster.
  • Ίδρυσης ξενώνων φιλοξενίας νέων από ΚοινΣεπ.

Τομέας παραγωγής, διανομής και υποδομών ενέργειας:

  • Μικροί Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί
  • Μονάδες συμπαραγωγής ενέργειας υψηλής απόδοσης από ΑΠΕ
  • Υβριδικοί σταθμοί ΑΠΕ στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ)
  • Παραγωγή θερμότητας /ψύξης από ΑΠΕ
  • Ενεργειακά αποδοτικά συστήματα τηλεθέρμανσης-τηλεψύξης
  • Παραγωγή αειφόρων βιοκαυσίμων

Είδη Ενισχύσεων

  1. Φορολογική απαλλαγή: απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
  2. Επιχορήγηση: δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών (Άρθρο 12).
  3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης: κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 7 έτη.
  4. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης: κάλυψη του κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.
  5. Χρηματοδοτικά εργαλεία (κεφαλαιουχική συμμετοχή, δάνειο).
  6. Σταθεροποίηση συντελεστή φορολογίας εισοδήματος.
  7. Ταχεία αδειοδότηση.

Για να δικαιούνται οι υπαγόμενες επιχειρήσεις να λάβουν τις ενισχύσεις της επιχορήγησης και επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης, πρέπει να έχουν εμφανίσει κέρδη σε μία κατ’ ελάχιστον διαχειριστική χρήση από τις τελευταίες επτά, πριν από τη διαχειριστική χρήση της αίτησης υπαγωγής.

Για να δικαιούνται οι υπαγόμενες επιχειρήσεις να λάβουν την ενίσχυση της επιχορήγησης πρέπει να ενταχθούν στα κριτήρια του Άρθρου 12.

Εντάσεις και Ύψη Ενισχύσεων

Οι επενδυτικές δαπάνες ενισχύονται:

α) Για τις δαπάνες περιφερειακών ενισχύσεων, οι μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων (εγκεκριμένα ανώτατα όρια περιφερειακών ενισχύσεων) καθορίζονται από τον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ) ανάλογα με την περιφέρεια και το μέγεθος της επιχείρησης.

*Θα ισχύει αναθεωρημένος ΧΠΕ από 01 /01/ 2017 με εντάσεις ενίσχυσης 10% -55%.

β) Για τις δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων έως του ύψους που καθορίζεται για κάθε δαπάνη.

Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης για κάθε επενδυτικό σχέδιο είναι τα 5.000.000€, για κάθε επιχείρηση τα 10.000.000€ και για κάθε όμιλο επιχειρήσεων τα 20.000.000€.

Ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων (Άρθρο 12)

  • Εξωστρεφείς: μικρομεσαίες, αύξησαν την εξωστρέφειά τους (δηλ. λόγο αξίας των εξαγωγών τους προς τον κύκλο εργασιών τους) >10% την τελευταία 3ετία πριν την αίτηση υπαγωγής, >5% για >70% (εξαγωγές προς κύκλο εργασιών)
  • Καινοτόμες: μικρομεσαίες, με δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης >10% του συνόλου των λειτουργικών τους δαπανών, για 1 τουλάχιστον έτος από τα 3 τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης υπαγωγής
  • Ανεξάρτητες μικρομεσαίες που προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου.
  • Επιχειρήσεις, οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση της απασχόλησής τους μεγαλύτερη του 10% την τελευταία 3ετία πριν την αίτηση υπαγωγής.
  • Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚοινΣΕπ) καθώς και Ομάδες Παραγωγών και Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις.
  • Κλάδοι Τεχνολογίας Πληροφορικής Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και Αγροδιατροφής
  • Επιχειρήσεις, οι οποίες επιτυγχάνουν αυξημένη προστιθέμενη αξία, σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου τους.
  • Επιχειρήσεις, των οποίων το υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε οργανωμένους υποδοχείς (Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές, Επιχειρηματικά Πάρκα κ.λπ.) και δεν αφορούν σε εκσυγχρονισμό ή επέκταση υφιστάμενων δομών της ενισχυόμενης επιχείρησης.
  • Επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε Ειδικές Περιοχές: α. ορεινή, β. παραμεθόρια: απόσταση 30 χλμ. από σύνορα, καθώς και τα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της νήσου της Σαμοθράκης του Νομού Έβρου και του Νομού Δωδεκανήσων, γ. νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων, δ. περιοχές με μείωση μόνιμου πληθυσμού μεγαλύτερη του 30%, διάστημα 2001- 2011, ε. επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε περιοχές με ιδιαίτερα αυξημένες μεταναστευτικές ροές και ιδίως: Αγαθονήσι, Κάλυμνος, Καστελόριζο, Κως, Λέρος, Λέσβος, Σάμος, Σύμη, Χίος.

Η αξιολόγηση διενεργείται είτε με τη μέθοδο της συγκριτικής αξιολόγησης είτε με τη μέθοδο της άμεσης αξιολόγησης.

Καθεστώτα Ενίσχυσης

Καθεστώτα Ενίσχυσης Περιγραφή Είδη Ενίσχυσης Αξιολόγηση
1.      Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισμού Δημιουργία πλαισίου ενισχύσεων περιορισμένου εύρους με ιδιαίτερα απλοποιημένες διαδικασίες. Ελκυστικό για επιχειρήσεις που επιθυμούν ταχεία ένταξη, με ελάχιστα κριτήρια, χωρίς διαγωνιστική διαδικασία και καταβολή της ενίσχυσης άμεσα. •       Φορολογική απαλλαγή Άμεση αξιολόγηση
2.      Γενική Επιχειρηματικότητα Απευθύνεται στο σύνολο των επιχειρήσεων και αποτελεί το βασικό πλαίσιο μέσω του οποίου θα ενισχυθούν επενδυτικές δαπάνες υφιστάμενων επιχειρήσεων. •       Φορολογική απαλλαγή

•       Επιχορήγηση 70% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

•       Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

•       Επιδότηση μισθολογικού κόστους

•       Για τις Ειδικές Κατηγορίες: Επιχορήγηση 100% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

Συγκριτική αξιολόγηση
3.      Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ Παρέχεται ένα πλήρες πλαίσιο κινήτρων αποκλειστικά σε νεοσύστατες ή σε υπό ίδρυση ανεξάρτητες ΜΜΕ που προτίθενται να πραγματοποιήσουν αρχική επένδυση σε κάποιον από τους επιλέξιμους κλάδους του νόμου. •       Φορολογική απαλλαγή

•       Επιχορήγηση 70% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

•       Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

•       Επιδότηση μισθολογικού κόστους

•       Για τις Ειδικές Κατηγορίες: Επιχορήγηση 100% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

Συγκριτική αξιολόγηση
4.      Επενδύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ Απευθύνεται σε ΜΜΕ για την πραγματοποίηση επενδυτικών σχεδίων που θα αποσκοπούν στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή την εισαγωγή οργανωτικών και διαδικαστικών καινοτομιών. •       Φορολογική απαλλαγή

•       Επιχορήγηση 70% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

•       Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

•       Επιδότηση μισθολογικού κόστους

•       Για τις Ειδικές Κατηγορίες: Επιχορήγηση 100% επί του προβλεπόμενου ύψους ενίσχυσης

Συγκριτική αξιολόγηση
5.      Συνέργειες και Δικτυώσεις Στόχος είναι, μέσω της ενίσχυσης κοινών δράσεων, η προώθηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στα clusters, και η διασπορά της συνεργατικής κουλτούρας στην ελληνική επιχειρηματικότητα. Συμμετοχή επιχειρήσεων, αλλά και οργανισμών έρευνας και διάδοσης γνώσεων, μη κερδοσκοπικών οργανισμών και άλλων συναφών οικονομικών παραγόντων. •       Επιχορήγηση

•       Φορολογική απαλλαγή

•       Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

•       Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης

Συγκριτική αξιολόγηση
6.      Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί – Ταμεία Συμμετοχών Σύσταση Ταμείων Συμμετοχών ή περαιτέρω ειδικότερων Ταμείων με συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου με στόχο την αύξηση του καινοτομικού περιεχομένου των ελληνικών επιχειρήσεων και της δυνατότητάς τους για εξαγωγές, καθώς και την αύξηση της απασχόλησης. •       Επενδύσεις ιδίων ή οιονεί ιδίων κεφαλαίων

•       Δάνεια

Οι διαδικασίες καθορίζονται από συμφωνία Δημοσίου – Διαχειριστών
7.      Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλαδικά Σχέδια – Αλυσίδες Αξίας Στόχους αποτελούν η αύξηση, η προστασία της απασχόλησης, καθώς και η περιφερειακή σύγκλιση μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μιας περιοχής και της ενίσχυσης των τοπικών διασυνδέσεων. Απευθύνεται σε επιχειρήσεις και cluster που συμμετέχουν σε κλαδικά ή τοπικά παραγωγικά συστήματα ή σε επιμέρους παραγωγικές αλυσίδες αξίας, με υποχρεωτική συμμετοχή τουλάχιστον 8 φορέων. •       Φορολογική απαλλαγή

•       Επιχορήγηση (με την εξαίρεση των μεγάλων επιχειρήσεων)

•       Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

•       Επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης

Θα προσδιοριστούν στην απόφαση προκήρυξης
8.      Επενδύσεις Μείζονος Μεγέθους Στόχος είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα διευκολύνει την υλοποίηση πολύ μεγάλων επενδυτικών σχεδίων με στόχο την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη μεταφορά γνώσης και τεχνογνωσίας. Απευθύνεται σε επιχειρήσεις που υλοποιούν επενδυτικά σχέδια άνω των 20.000.000€ και δημιουργούν δύο τουλάχιστον θέσεις εργασίας ανά ένα εκατομμύριο επιλέξιμης επένδυσης •       Διαδικασία επιτάχυνσης αδειοδότησης

•       Παγιοποίηση συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για 12 έτη

•       Εναλλακτικά, ο φορέας της επένδυσης μπορεί να κάνει χρήση της φορολογικής απαλλαγής με ποσοστό ενίσχυσης 10% και έως του ποσού των 5.000.000 ευρώ

Άμεση αξιολόγηση